หมอลำเป็นศิลปะการแสดงที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและเป็นสมบัติอันล้ำค่าของภาคอีสานและประเทศไทย โดยมีรากฐานมาจากการเล่าเรื่องและขับร้องบทกลอนอันไพเราะ ผสมผสานกับท่วงทำนองเพลงพื้นบ้านที่เรียบง่ายแต่ทรงเสน่ห์
จากหมอลำพื้นสู่หมอลำสมัยใหม่
ในอดีต หมอลำเริ่มต้นจากการเป็นการแสดงพื้นบ้านที่ใช้ดนตรีพื้นเมืองอย่างพิณและแคนในการบรรเลง แต่ด้วยกาลเวลา หมอลำได้พัฒนาและปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น โดยมีการนำเครื่องดนตรีสากลเข้ามาผสมผสาน ทำให้เกิดเสียงดนตรีที่หลากหลายและน่าสนใจยิ่งขึ้น นอกจากนี้ การแสดงก็มีความอลังการมากขึ้นด้วยชุดที่สวยงาม การเต้นที่ประณีต และเทคนิคพิเศษต่างๆ ทำให้หมอลำกลายเป็นศิลปะการแสดงที่ทันสมัยและน่าติดตาม
หมอลำฟีเวอร์: ปรากฏการณ์ที่สะท้อนถึงความนิยมของหมอลำ
ในปัจจุบัน หมอลำได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายทั่วประเทศ ไม่เพียงแต่ในภาคอีสานเท่านั้น แต่ยังมีการจัดคอนเสิร์ตหมอลำขนาดใหญ่ในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ ทำให้เกิดปรากฏการณ์ "หมอลำฟีเวอร์" ที่สะท้อนให้เห็นถึงความสนใจและความหลงใหลในศิลปะการแสดงชนิดนี้ของคนไทยทุกเพศทุกวัย
เรียนรู้สังคมและวัฒนธรรมอีสานผ่านหมอลำ
การศึกษาหมอลำไม่เพียงแต่ทำให้เราได้รับความบันเทิงเท่านั้น แต่ยังเป็นการเรียนรู้เกี่ยวกับวิถีชีวิต ค่านิยม และวัฒนธรรมของชาวอีสานอีกด้วย เนื้อหาของเพลงหมอลำมักสะท้อนให้เห็นถึงความรัก ความผูกพันต่อครอบครัว ชุมชน และธรรมชาติ รวมถึงปัญหาสังคมต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน
Sellsuki จะพาคุณไปเจาะลึกข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับหมอลำ เพื่อให้เข้าใจถึงความเป็นมาและความสำคัญของหมอลำมากยิ่งขึ้น โดยจะนำเสนอข้อมูลเชิงลึกจากการวิเคราะห์ข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับหมอลำ เช่น
ด้วยการใช้ Social Listening ซึ่งเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูลจากโซเชียลมีเดีย ภายใต้นโยบายความเป็นส่วนตัว ตามหลักการของ Data Research Blueprint
ขั้นตอนแรกเราต้องกำหนดหัวข้อที่ต้องการศึกษาหรือหัวข้อที่อยากรู้ก่อน หากเป็นหัวข้อที่อยู่ในกระแสหรือกำลังถูกพูดถึง เราจะสามารถกวาดข้อมูลได้เยอะขึ้น โดยบทความนี้เราต้องการศึกษาเรื่องของ “หมอลำ” ว่าปัจจุบันกระแสของหมอลำฟีเวอร์มากแค่ไหน และธุรกิจสามารถต่อยอดในการทำการตลาดได้อย่างไร
ต่อมาเราต้องเก็บรวบรวมข้อมูล (Data Gathering) ซึ่งการทำ Data Research เราต้อง กำหนด Keyword ให้สอดคล้องกับหัวข้อที่ต้องการศึกษา โดยครั้งนี้ขอกำหนดคำว่า หมอลำ ที่จะใช้กวาดข้อมูลบน Social Listening และกำหนดระยะเวลาการดึงข้อมูลย้อนหลัง ตั้งแต่ 04/06/2024 - 04/09/2024 หรือเป็นเวลา 3 เดือน ซึ่งเราได้รับข้อมูลทั้งหมด 39,887 Mentions บนช่องทาง Facebook, X (Twitter), Instagram, Youtube และ TikTok โดยข้อมูลที่ได้มาเป็นโพสต์สาธารณะ ภายใต้นโยบาย Policy ของแพลตฟอร์ม
จากที่เรากวาดข้อมูลแล้ว Step ถัดไปคือ การวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analysis) แต่อย่าลืมตรวจสอบข้อมูลทั้งหมด และคัดกรองข้อมูลที่ไม่เกี่ยวข้องกับคีย์เวิร์ดออกก่อน ซึ่งจะช่วยให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง มีประโยชน์ นำไปสู่ผลลัพธ์ที่ชัดเจน และนำไปใช้งานได้จริง
จากข้อมูล Social Listening พบว่าแฟนหมอลำส่วนใหญ่เลือกใช้ Facebook เป็นช่องทางหลักในการพูดคุย แชร์คลิป และติดตามข่าวสารเกี่ยวกับศิลปินหมอลำ โดยมีสัดส่วนถึง 65.5% ของการพูดถึงทั้งหมด หรือคิดเป็น 26,136 Mentions รองลงมาคือ YouTube ที่มีสัดส่วน 17.60% หรือ 6,995 Mentions ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าทั้งสองแพลตฟอร์มนี้มีบทบาทสำคัญในการสร้างและเผยแพร่กระแสความนิยมของหมอลำในปัจจุบัน
เหตุผลที่คนไทยเลือกใช้ Facebook และ YouTube ในการพูดถึงหมอลำ น่าจะมาจากปัจจัยหลายประการ ดังนี้
นอกจากนี้ การที่ YouTube เป็นแพลตฟอร์มสำหรับแชร์วิดีโอโดยเฉพาะ ทำให้ผู้ชมสามารถรับชมการแสดงหมอลำได้อย่างเต็มอิ่ม และยังสามารถค้นหาคลิปวิดีโอหมอลำตามศิลปินหรือเพลงที่ชื่นชอบได้ง่ายอีกด้วย
Facebook และ YouTube ได้กลายเป็นช่องทางสำคัญในการทำการตลาดดิจิทัล การเผยแพร่และอนุรักษ์ศิลปะการแสดงพื้นบ้านอย่างหมอลำ ทำให้ผู้คนได้เข้าถึงและชื่นชมหมอลำได้มากขึ้น และยังเป็นพื้นที่สำหรับการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้ชมและศิลปินหมอลำอีกด้วย
จากข้อมูล Social Data Stat Overview พบว่า กระแสหมอลำกำลังมาแรงอย่างต่อเนื่องบนโซเชียลมีเดีย โดยเฉพาะกลุ่มวัยรุ่นที่เข้ามามีส่วนร่วมและสร้างสรรค์คอนเทนต์เกี่ยวกับหมอลำมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
สิ่งที่น่าสนใจคือ เราพบว่าคลิปวิดีโอหมอลำที่ได้รับความนิยมสูงสุดบนโซเชียลมีเดียส่วนใหญ่เป็นคลิปที่วัยรุ่นสร้างสรรค์ขึ้นเอง ไม่ว่าจะเป็นการร้องเพลงหมอลำ คัฟเวอร์เพลง หรือแต่งเพลงใหม่ในแนวหมอลำ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์และความหลากหลายของวัฒนธรรมหมอลำในยุคปัจจุบัน
ปัจจัยที่ทำให้หมอลำเป็นที่นิยมในกลุ่มวัยรุ่น อาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น
ความเป็นตัวของตัวเอง: การสร้างสรรค์คอนเทนต์เกี่ยวกับหมอลำทำให้วัยรุ่นได้แสดงออกถึงความเป็นตัวของตัวเอง และสร้างสรรค์ผลงานที่เป็นเอกลักษณ์
Sellsuki ใช้ Hashtag Cloud ฟีเจอร์ที่ช่วยค้นพบแฮชแท็กน่าสนใจ รวมไปถึงภาพรวมของข้อมูลและเทรนด์ที่สอดคล้องกับ Keyword ของเรา
จากข้อมูล Hashtag Cloud บนโซเชียลมีเดีย พบว่า #หมอลำ ครองแชมป์แฮชแท็กที่ได้รับความนิยมสูงสุด สะท้อนให้เห็นถึงกระแสความนิยมของหมอลำที่ยังคงแข็งแกร่งและเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่อพิจารณาจากแฮชแท็กที่เกี่ยวข้องอย่าง #เพลงลูกทุ่ง และ #ลูกทุ่ง ที่ติดตามมาเป็นอันดับ 2 และ 3
ความเชื่อมโยงระหว่างหมอลำและเพลงลูกทุ่ง การที่แฮชแท็ก #เพลงลูกทุ่ง และ #ลูกทุ่ง ติดตามมาเป็นอันดับต้นๆ นั้นบ่งบอกถึงความเชื่อมโยงที่แนบแน่นระหว่างหมอลำและเพลงลูกทุ่ง ซึ่งเป็นดนตรีพื้นบ้านของไทยทั้งคู่ หมอลำได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบให้เข้าถึงง่ายมากขึ้นโดยการนำเอาองค์ประกอบของเพลงลูกทุ่งมาผสมผสาน ทำให้เกิดเป็นหมอลำสมัยใหม่ที่ได้รับความนิยมในวงกว้าง
ความหลากหลายของคอนเทนต์ แฮชแท็กอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น #สาวน้อยเพชรบ้านแพง, #ระเบียบวาทะศิลป์, #มนต์แคนแก่นคูน เป็นต้น แสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของศิลปินและค่ายเพลงที่ผลิตผลงานเพลงหมอลำออกมาอย่างต่อเนื่อง ทำให้มีคอนเทนต์ให้ผู้ฟังได้เลือกฟังอย่างจุใจ
การเข้าถึงของกลุ่มเป้าหมาย การใช้แฮชแท็กเหล่านี้ช่วยให้ผู้ที่สนใจในหมอลำสามารถค้นหาเพลงและคลิปวิดีโอที่เกี่ยวข้องได้ง่ายขึ้น ทำให้หมอลำเข้าถึงกลุ่มผู้ฟังได้กว้างขึ้น ไม่ว่าจะเป็นวัยรุ่นหรือผู้ใหญ่ ด้วยการทำการตลาดดิจิทัลผ่านโลกออนไลน์
ปัจจัยที่ส่งผลให้หมอลำได้รับความนิยม
จากข้อมูล Hashtag Cloud พบว่าหมอลำยังคงเป็นศิลปะการแสดงที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในปัจจุบัน และมีแนวโน้มที่จะเติบโตต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีการพัฒนาและปรับตัวให้เข้ากับความต้องการของผู้ฟังในยุคดิจิทัล
เราสามารถใช้เครื่องมือ Ubersuggest เพื่อค้นหาข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Keyword หมอลำ ได้ โดยพบว่ากิจกรรมที่เกี่ยวข้องมากที่สุด ได้แก่
เมื่อเรารวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นแล้ว เราต้องมีการแบ่งประเภทข้อมูล (Categories) เพื่อให้เราสามารถกำหนดหัวข้อหรือประเด็นเชิงลึก (Insights) ของหัวข้อที่เราต้องการศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลองมาดูกันว่า เมื่อเราแบ่งข้อมูลจำนวน 39,887 Mentions ออกเป็นประเภทต่าง ๆ แล้ว จะพบข้อมูลอะไรที่น่าสนใจบ้าง มาดูกันเลย
จากข้อมูลพบว่า ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือภาคอีสาน เป็นภูมิภาคที่มีการพูดถึง "หมอลำ" มากที่สุดถึง 63.6% ซึ่งสอดคล้องกับความเป็นมาของหมอลำที่เกิดขึ้นและได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในภูมิภาคนี้
เมื่อเจาะลึกลงไปในระดับจังหวัด พบว่า จังหวัดขอนแก่น ครองแชมป์การพูดถึงหมอลำสูงสุดบนโซเชียลมีเดีย ซึ่งสอดคล้องกับชื่อเสียงของขอนแก่นที่เป็น "เมืองแห่งหมอลำ" มีครูหมอลำชื่อดังมากมาย และมีการจัดงานอีเวนต์เกี่ยวกับหมอลำอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี ทำให้ขอนแก่นกลายเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมของหมอลำในภาคอีสาน
ตามมาด้วยจังหวัดมหาสารคามและกาฬสินธุ์ ซึ่งทั้งสองจังหวัดนี้ก็มีคณะหมอลำชื่อดังมากมาย เช่น ศิลปินภูไท และคณะหมอลำใจเกินร้อย ที่มีฐานแฟนคลับจำนวนมากและสร้างสรรค์ผลงานเพลงหมอลำที่เป็นที่นิยมอย่างต่อเนื่อง
จากข้อมูลที่แสดงให้เห็นถึงความนิยมของศิลปินหมอลำแต่ละคน พบว่า ศิลปินหญิงเป็นที่พูดถึงในโซเชียลมีเดียมากกว่าศิลปินชาย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง "อุ๋งอิ๋ง เพชรบ้านแพง" ที่ครองใจแฟนคลับด้วยอายุเพียง 17 ปี จากจังหวัดศรีสะเกษ ด้วยเสียงร้องที่ทรงพลังและการแสดงที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสามารถ ทำให้อุ๋งอิ๋งกลายเป็นดาวรุ่งพุ่งแรงในวงการหมอลำ และมีผลงานเพลงที่มียอดวิวสูงถึง 60 ล้านครั้งบน YouTube
นอกจากอุ๋งอิ๋งแล้ว "ลำไย ไหทองคำ" ก็เป็นอีกหนึ่งศิลปินหญิงที่ประสบความสำเร็จอย่างมาก โดยมีชื่อเสียงข้ามชาติไปถึงยุโรป ซึ่งมีแฟนคลับจำนวนมากนำเพลงของลำไยไปคัฟเวอร์และเผยแพร่บนโลกออนไลน์ ทำให้ลำไยสามารถจัดทัวร์คอนเสิร์ตไปยังต่างประเทศได้อีกด้วย
ความสำเร็จของศิลปินหญิงเหล่านี้ สะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของวงการหมอลำ ที่มีผู้หญิงเข้ามามีบทบาทสำคัญมากขึ้น และได้รับการยอมรับจากแฟนเพลงในวงกว้าง นอกจากนี้ ยังแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของหมอลำในการขยายฐานแฟนคลับไปยังต่างประเทศได้อีกด้วย
จากข้อมูลข้างต้น พบว่า คณะหมอลำใจเกินร้อย ได้รับความนิยมสูงสุดด้วยสัดส่วน 23.7% ตามมาด้วยคณะระเบียบวาทะศิลป์ ที่มีผู้พูดถึง 21% และคณะสาวน้อยเพชรบ้านแพง ที่ได้รับความนิยม 18.8%
ความนิยมของคณะหมอลำเหล่านี้ สะท้อนให้เห็นถึงความหลากหลายของรสชาติทางดนตรีที่ตอบสนองความต้องการของผู้ฟังได้อย่างครอบคลุม โดยคณะหมอลำใจเกินร้อยโดดเด่นในเรื่องของการนำเสนอเพลงลูกทุ่งอีสานแบบดั้งเดิมผสมผสานกับดนตรีสมัยใหม่ คณะระเบียบวาทะศิลป์มีจุดเด่นในเรื่องของการนำเสนอเพลงที่ทันสมัยและมีเนื้อหาที่เข้าถึงง่าย ส่วนคณะสาวน้อยเพชรบ้านแพงได้รับความนิยมจากกลุ่มแฟนคลับวัยรุ่นด้วยบุคลิกที่สดใสและการแสดง
ต่อมาหากพูดถึงเรื่องของประเภทงานที่ได้รับความนิยมมากที่สุด พบว่า งานคอนเสิร์ต ครองส่วนแบ่งตลาดสูงถึง 49.9% ตามมาด้วยรายการเพลงที่ 32.7% และงานพิธีการที่ 8.3% ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า ความต้องการชมการแสดงสดของศิลปินหมอลำยังคงมีสูงอย่างต่อเนื่อง ผู้ชมต้องการสัมผัสบรรยากาศการแสดงแบบเต็มรูปแบบ รวมถึงการได้มีปฏิสัมพันธ์กับศิลปินอย่างใกล้ชิด
ความนิยมของงานคอนเสิร์ตอาจเกิดจากปัจจัยหลายประการ ได้แก่
แนวโน้มในอนาคต คาดว่าความนิยมของงานคอนเสิร์ตจะยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีการพัฒนาเทคโนโลยีที่เอื้อต่อการจัดงานคอนเสิร์ตมากขึ้น เช่น ระบบเสียง ระบบแสง และเวทีที่ทันสมัย รวมไปถึงการสื่อสารผ่านการตลาดดิจิทัลที่ทำให้ผู้คนรุ้จักหมอลำมากขึ้น นอกจากนี้ ผู้จัดงานอาจจะเน้นการจัดงานคอนเสิร์ตที่หลากหลายรูปแบบมากขึ้น เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ชมที่แตกต่างกัน
หมอลำ ได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องและพัฒนาเปลี่ยนแปลงมาอย่างยาวนาน จนกลายเป็นสัญลักษณ์สำคัญของวัฒนธรรมอีสาน การแสดงที่ผสมผสานระหว่างความสนุกสนานและเนื้อหาที่กินใจ ทำให้หมอลำสามารถดึงดูดผู้ชมทุกเพศทุกวัยได้อย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็นเยาวชน คนรุ่นใหม่ หรือผู้สูงอายุ
ปัจจุบันวงการหมอลำมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว มีคณะหมอลำเกิดขึ้นมากมาย ทำให้เกิดการแข่งขันและพัฒนาคุณภาพของการแสดงอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ การเข้าถึงของโซเชียลมีเดียยังช่วยให้หมอลำเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก เกิดปรากฏการณ์ "หมอลำฟีเวอร์" ที่มีผู้คนให้ความสนใจและติดตามผลงานของศิลปินหมอลำมากขึ้น
ความหลากหลายของรูปแบบการแสดง ก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้หมอลำยังคงได้รับความนิยม ไม่ว่าจะเป็นการผสมผสานดนตรีสมัยใหม่เข้ากับเพลงหมอลำดั้งเดิม การสร้างสรรค์ท่าเต้นที่ทันสมัย หรือการนำเสนอเรื่องราวที่สะท้อนถึงสังคมปัจจุบัน
นอกจากนี้ การเฟ้นหาศิลปินหน้าใหม่ ก็เป็นอีกหนึ่งกลยุทธ์ที่ช่วยให้วงการหมอลำยังคงมีความสดใหม่และน่าติดตามอยู่เสมอ การมีศิลปินรุ่นใหม่ที่มีความสามารถและบุคลิกที่โดดเด่น เข้ามาเติมเต็มวงการหมอลำ ก็เป็นการช่วยสืบทอดและพัฒนาวัฒนธรรมหมอลำให้คงอยู่สืบไป
ในอนาคต คาดว่าวงการหมอลำจะยังคงเติบโตและพัฒนาต่อไปอย่างต่อเนื่อง โดยมีการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการผลิตผลงานและการจัดการแสดงมากขึ้น รวมถึงการขยายฐานแฟนคลับไปยังต่างประเทศมากยิ่งขึ้น
เคยสงสัยไหมว่าทำไมหมอลำถึงยังคงได้รับความนิยมไม่เสื่อมคลาย? คำตอบอยู่ที่ความสามารถในการปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยและความหลากหลายของรูปแบบการแสดงที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ชมทุกกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็นวัยรุ่น หรือผู้สูงอายุ หมอลำก็สามารถสร้างความสุขและความบันเทิงได้เสมอ หากคุณกำลังมองหาช่องทางในการทำการตลาดที่แตกต่างและสร้างสรรค์ การสร้างแบรนด์ของคุณผ่านวงการหมอลำ อาจเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ
ในยุคดิจิทัล การทำการตลาดผ่านแพลตฟอร์มต่างๆ เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับทุกธุรกิจ รวมถึงวงการหมอลำด้วย เพราะเป็นช่องทางที่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เหตุผลที่ควรทำการตลาดผ่านแพลตฟอร์มมีดังนี้
แพลตฟอร์มที่เหมาะสำหรับการทำการตลาดหมอลำ
แนวทางการทำการตลาดผ่านแพลตฟอร์ม
การทำการตลาดผ่านแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้วงการหมอลำสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพและสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืน โดยการสร้างแบรนด์ให้น่าจดจำ สร้างสรรค์คอนเทนต์ที่น่าสนใจ การใช้โซเชียลมีเดียอย่างมีประสิทธิภาพ และการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อปรับปรุงกลยุทธ์อย่างต่อเนื่อง
อ่าน Data Research Insight จบแล้วใช่ไหม? ดาวน์โหลด e-Book ฉบับเต็มที่ด้านล่างได้ ฟรี! เพื่อเสริมความรู้และนำไปต่อยอดธุรกิจของคุณได้เลย!
และเพื่อไม่ให้พลาดความรู้และสาระสำคัญแบบนี้ก่อนใคร อย่าลืมกดติดตามน้องสุกิบนช่องทาง Facebook, Youtube, Instagram และ TikTok
สำหรับเจ้าของธุรกิจออนไลน์ที่ต้องการผู้ช่วยธุรกิจออนไลน์ และที่ปรึกษาธุรกิจมืออาชีพ ที่พร้อมพาธุรกิจของคุณเติบโตไปอีกขั้น Sellsuki เป็นมากกว่าเพื่อนคู่คิดที่คุณกำลังมองหา
เพราะเรามีบริการครบวงจรบนโลกธุรกิจออนไลน์ โดยสามารถตอบโจทย์ตรงจุดทุกความต้องการ เราพร้อมแล้วที่จะพาธุรกิจของคุณเติบโตไปกับเรานะ